POWRÓT
W dn. 17 marca odbyła się pierwsza konferencja prasowa projektu Kampinoskie Bagna II, połączona z uroczystym podpisaniem umów partnerskich. Podcast z tego wydarzenia znajduje się pod linkiem: https://www.youtube.com/watch?v=YkZO6d_dLuU Zamieszczamy materiały prasowe z tego spotkania, streszczenie projektu oraz odpowiedzi na pytania, które nie zostały zadane podczas transmisji.
Rozpoczęcie projektu „Kampinoskie Bagna II”: kolejny krok w ochronie bagien Puszczy Kampinoskiej
Kampinoski Park Narodowy wraz z partnerami: fundacją REC Polska, Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego rozpoczyna kolejny już kompleksowy projekt ochrony mokradeł w Puszczy Kampinoskiej. Jest on kontynuacją realizowanego w latach 2013-2019 projektu „Kampinoskie Bagna”, w ramach którego zbudowanych zostało ponad 40 obiektów małej retencji.
Tym razem działania będą się skupiać na trzech obszarach położonych w środkowej i zachodniej części Parku, na gruntach będących własnością Skarbu Państwa. Głównym celem jest zwiększenie retencji wody dzięki budowie szeregu obiektów małej retencji oraz przekierowaniu jej ze sztucznych kanałów do licznych tu naturalnych obniżeń terenowych. W ramach projektu zaplanowano między innymi budowę 15 progów na kanałach Łasica, Zaborowskim i Ł-9, 35 oczek wodnych, unaturalnienie ponad 8000 metrów kanałów, wypas, odtworzenie ekstensywnej gospodarki rolnej na 108 ha łąk, zwalczanie gatunków inwazyjnych, namnażanie i wsiedlanie chronionych ślimaków i płazów oraz budowę platform gniazdowych dla bociana czarnego i ptaków drapieżnych. Zaplanowano także wykup 80 ha gruntów, monitoring przyrodniczy i hydrologiczny oraz działania komunikacyjne. Projekt w 60% finansuje fundusz LIFE Nature, 35% dołoży Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a pozostałe 5% Kampinoski Park Narodowy wraz z partnerami projektu.
Przy planowaniu działań projektowych szczególną uwagę zwrócono na ochronę siedlisk bezkręgowców związanych z siedliskami mokradłowymi: ślimaków, zarówno tych związanych z bagiennymi łąkami i szuwarami (poczwarówki zwężonej i jajowatej), jak i zbiornikami wodnymi (zatoczka łamliwego), ważki zalotki większej i chrząszcza kreślinka nizinnego, a także dwóch gatunków motyli bytujących na podmokłych łąkach: modraszka telejusa i czerwończyka nieparka. Większość tych zwierząt potrzebuje do życia i rozrodu niewielkich zbiorników wodnych, które, mimo że obecne wśród bagien Kampinoskiego Parku Narodowego, nierzadko zanikają w okresach suchych, co stanowi zagrożenie dla przetrwania ich populacji. Oprócz powstrzymania odpływu wody podczas niżówek, wśród działań ochronnych przewidziano m.in. pogłębienie i zwiększenie liczby oczek wodnych, a także wsiedlenie niektórych z nich na przygotowane w ten sposób nowe stanowiska.
Mirosław Markowski (Dyrektor KPN) – Mokradła Puszczy Kampinoskiej wciąż potrzebują ochrony przed suszą. Ostatnie suche lata pokazały, jak wrażliwe są to ekosystemy. Dzięki prowadzonym od lat przez Kampinoski Park Narodowy wykupom gruntów, obecnie większość obszarów bagiennych tego terenu należy już do Skarbu Państwa. To pozwala nam planować dziś szeroko zakrojone działania retencyjne z dala od zabudowań i gruntów prywatnych. Nie do przecenienia jest tu partnerstwo – wsparcie naukowe i eksperckie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, współpraca z samorządami wzmacniana poparciem Marszałka Województwa Mazowieckiego oraz doświadczenie fundacji REC Polska we wdrażaniu działań ochrony czynnej na terenie Puszczy, jak również nawiązane przez nią w poprzednim projekcie kontakty z mieszkańcami.
Adam Struzik (Marszałek Województwa Mazowieckiego) – Ekstremalne zjawiska pogodowe, nasilone wskutek zmian klimatycznych – susze, a także powodzie, są problemem nie tylko dla przyrody, ale też dla człowieka. Tereny centralnej Polski, w tym województwo mazowieckie coraz częściej zmagają się z niedoborem wody w rolnictwie, pojawiają się też problemy z dostarczaniem wody dla przemysłu i dla mieszkańców. Naturalna retencja jest podstawowym sposobem radzenia sobie z tym problemem. Dlatego właśnie samorząd województwa mazowieckiego dołączył do realizacji tego projektu. Chciałbym, by podobne działania retencyjne były realizowane nie tylko w Kampinoskim Parku Narodowym, ale też na innych obszarach województwa mazowieckiego, m.in. w parkach krajobrazowych, których na Mazowszu jest pięć i są one rozproszone na terenie całego województwa.
Michał Jerzy Zasada (Rektor SGGW) – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego jest obecna na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego od kilkudziesięciu lat. Wieloletnie badania wód w Kampinoskim Parku Narodowym wskazują na to, że działania zwiększające retencję wodną tego terenu są potrzebne i możliwe do realizacji. Doświadczenia kadry SGGW, między innymi w Biebrzańskim Parku Narodowym i Parku Narodowym „Ujście Warty” pokazują też, że możliwa jest ochrona mokradeł w zgodzie z interesami mieszkańców tych terenów.
Karol Kaszyński (fundacja REC Polska) – Mokradła od wieków były postrzegane jako miejsca z jednej strony magiczne, z drugiej wręcz złowrogie i niebezpieczne. W ciągu ostatnich 200 lat Puszcza Kampinoska została pocięta siecią kanałów odwadniających, które miały przystosować te tereny dla rolnictwa. Dziś, z powodu słabych gleb, rolnictwo niemal całkowicie zanikło na tych terenach, więc kanały straciły swą pierwotną funkcję. Tymczasem w dobie coraz bardziej widocznych zmian klimatycznych Puszcza Kampinoska może pełnić inną ważną rolę. Tutejsze bagna mogą retencjonować wodę, łagodzić lokalny mikroklimat, pochłaniać dwutlenek węgla, a przy tym być jednym z najcenniejszych obszarów przyrodniczych w środkowej Polsce, przyciągającym rzesze turystów i dającym możliwość odpoczynku warszawiakom. Projekt „Kampinoskie Bagna II” jest kolejnym krokiem w tym kierunku.
Informacje o projekcie:
Tytuł: Ochrona i odtwarzanie mokradeł na terenie obszaru Natura 2000 „Puszcza Kampinoska” (LIFE 19 NAT/PL/000746)
Tytuł skrócony: „Kampinoskie Bagna II” / „Kampinos WetLife”
Lider Projektu: Kampinoski Park Narodowy
Partnerzy projektu: · Fundacja REC Polska · Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, · Samorząd Województwa Mazowieckiego
Termin realizacji: 2020-2026 r.
Budżet: 5 340 169 euro (w tym: 60% LIFE, 35% NFOŚiGW, 5% wkład własny partnerów)
W sprawie dodatkowych informacji zapraszamy do kontaktu: pdzierza[at]rec.org, tel. 888 838 676
